Het blijft een eeuwig dilemma: gewicht, of aerodynamica. De afgelopen jaren leren we steeds meer over aerodynamica, dus het zou nu toch mogelijk moeten zijn om deze vraag te beantwoorden. Onlangs kwam ik een leuk artikel tegen dat een aantal mythes van aerodynamica doorbreekt.
Hoe langzamer de renner, hoe meer nut aerodynamica heeft!
De eerste is dat alleen een snellere renner baat heeft bij een aerodynamische wielset. Niets blijkt minder waar te zijn. De huidige aerodynamische wielsets hebben een bolle velg. Deze velg zorgt ervoor dat de lucht langer aan de velg blijft kleven en minder wervelingen aan de andere kant veroorzaakt en dus minder last van zijwind geeft. Het effect van een aerodynamische velg is uiteraard bij wind recht tegen niet te onderkennen, maar juist als de wind niet helemaal recht tegen staat haal je nog meer winst uit een goede aerodynamische velg.
Hoe harder je rijdt, hoe rechter de wind op jouw wielen afkomt. Als je net zo snel als het geluid gaat heeft zijwind weinig effect op de hoek waaronder de wind op jou afkomt en komt hij dus altijd recht van voren. Als je stilstaat dan kan de wind uit alle hoeken komen. Uit dit voorbeeld blijkt dus dat een snellere renner minder last van de hoek van de wind heeft en de minder snelle renner daar dus meer last van heeft. Omdat de winst groter is onder een kleine hoek heeft juist de minder snelle renner een belang bij een goede aerodynamische velg. Daarbij komt dat een langzamere renner langer doet over hetzelfde traject en met dezelfde procentuele winst meer seconden wint door een aerodynamische aanpassing.
Gewicht of aerodynamica
De volgende kwestie is het gewicht tegenover aerodynamica.
De rekensom is relatief eenvoudig: een gemiddelde recreant van 75 kg die 210 watt bergop rijdt op een helling van meer dan 4% heeft meer bij een gewichtsbesparing dan aan aerodynamica. Weeg je minder, of produceer je een hoger wattage, dan kan aerodynamica weer een groter voordeel geven.
Maar: heb je een hoger set wielen, maar die bijvoorbeeld 100 gram zwaarder is, dan is het maar de vraag of dit wel tegenwerkt. In het artikel hieronder wordt ook een voorbeeld gegeven van een rit van 120 km met 1200 hoogtemeters en 30 km/u gemiddeld waarin je 100 gram lichter bent met een klimfiets, bespaar je netto 3 seconden. Het verschil wat je bergop wint, wordt op het vlakke weer teniet gedaan. Zet je hier echter een set aero wielen in, dan win je al snel een kleine 20 seconden. Nog niet echt veel op een rit van vier uur maar het geeft wel aan dat het gewicht op een gemiddelde rit van ondergeschikt belang is aan aerodynamica. Ik moet er direct bij zeggen dat dit artikel geschreven is over windtunneldata van een wielenmerk welke hoge aerodynamische velgen met een aluminium velgrand maken. Of ze deze data hebben onderzocht naar aanleiding van het feit dat de wielen met aluminium remrand zijn en dus wat zwaarder zijn of dat ze naar aanleiding van deze data hebben geconcludeerd dat het niet de moeite waard is om ze lichter en volledig van carbon te maken weet ik niet. Het zou dus kunnen zijn dat deze data wat gekleurd is uit het oogpunt van dit merk.
Maar, dit geldt niet in een peloton
Deze data gaat over een renner die in zijn eentje deze rit maakt. Niet over een renner die in de buik van een groot peloton meerijdt tot de voet van een klim en dan het verschil bergop moet maken. Die situatie geeft uiteraard een volledig ander gegeven. In het peloton heb je veel minder met luchtweerstand te maken en moet je bergop het verschil maken en is het dus een relatief lange en/of steile helling, dan kan het zijn dat je inderdaad het gewicht de voorkeur moet geven. Aan de andere kant: in die situatie zit je vast aan het minimale gewicht van 6.8 kg die de UCI gesteld heeft aan een fiets. Over het algemeen is het wel te doen om een aerodynamisch frame en set wielen op 6.8 kg uit te laten komen.
Een kleine note over schijfremmen wordt gegeven: ze zouden 16% meer luchtweerstand geven dan hetzelfde wiel zonder schijfrem.
Kortom: Heb je de keus tussen gewicht en aerodynamica, kies dan voor de aerodynamische variant. Dat gaat je meer opleveren, tenzij je uitsluitend in de Alpen fietst, of je het verschil bergop moet maken in een koers.
Hier vind je het originele artikel.
